Kraker
Ben jij op zoek naar een ‘kraker’ omdat je rug of nek pijnlijk is? Heb je het gevoel dat je ‘vastzit’ en zoek je iemand om alles eens goed los te maken? En is dat wel een goed idee?
Wat is kraken
van je rug of nek?
van je rug of nek?
Bij het behandelen van je rug of nek, kan het een optie zijn dat je therapeut je ‘kraakt’. In het vakjargon: manipuleren. Je therapeut maakt met je nek of rug een kleine, snelle beweging; een ‘trust’ . Dikwijls hoor en voel je dan een krakje. Het gevoel en geluid dat je kraker teweegbrengt, maakt het soms een spectaculaire techniek om te ondergaan. Kraken is eigenlijk geen correcte benaming omdat het doet denken aan iets dat breekt. Dat is niet het geval en daarom spreekt men eigenlijk van ‘manipuleren’ van je rug.
Wat gebeurt er tijdens het
kraken van je wervelkolom?
kraken van je wervelkolom?
Door je gewricht uit elkaar te trekken, creëer je een plotse onderdruk in je gewricht. Hierdoor onttrek je een luchtbelletje uit je gewichtsvloeistof, dat daardoor ontploft. Dit geluid hoor je als een ‘plop’. Je kan dat perfect bij jezelf testen, door eens snel aan een vinger te trekken.
Het duurt dan even vooraleer het gas terug wordt opgenomen in de gewrichtsvloeistof en het gewrichtskapsel. Dat is de reden waarom de vinger die je net gekraakt hebt, geen twee keer na elkaar kan laten ‘ploppen’. Het luchtbelletje is immers al geknapt.
Waarom een
gewricht kraken?
gewricht kraken?
Het voordeel van kraken of manipulatie van je gewricht, is dat je tijdelijk meer beweging creëert. Het gewrichtje in je nek of rug dat gekraakt is, kan terug in al zijn richtingen bewegen. Er komen ook onmiddellijk pijnstillende stoffen vrij rondom jouw pijnlijk gewricht, doordat je veel beweginsreceptoren in één keer stimuleert 1. Door de herwonnen beweging, kan het gewricht zichzelf terug smeren met gewrichtsvloeistof.
Manipuleren is enkel zinvol, wanneer je dit combineert met oefeningetjes thuis. De nieuwe beweeglijkheid kan je enkel ‘verzilveren’ met voldoende beweging. Als je dan ook wat spierkracht in en rondom je gewricht traint, heb je een verstandig lange-termijn plan.
Is kraken schadelijk voor je gewrichten?
Sommige mensen denken dat kraken artrose of slijtage veroorzaakt. Dat is niet het geval. Je trekt gewrichtsoppervlakken van elkaar, dus je ontlast je gewricht. Dat betekent niet dat er geen gevaar schuilt.
Een vinger kraken brengt weinig risico met zich mee. Maar wanneer je iemands rug of nek wil manipuleren, is het belangrijk om te weten wat je doet. Dat kan alleen na een opleiding en kennis van anatomie. Er zijn ook risicogroepen waarbij je niet of slechts beperkt mag manipuleren. Gevorde leeftijd, osteoporose, zwangerschap, wervelkolomoperaties of aanwezigheid van tumoren, zijn zeer belangrijke indicaties waarmee je moet rekening houden.
Vooral in de nek is het toch even opletten. Daar loopt langs weerskanten een groot bloedvat naar je hersenen; de arteria carotis. Bij artrose ontstaan er scherpe kalkaanwassen; de zogenaamde ‘papegaaienbekken’. Deze kunnen kunnen dit bloedvat beschadigen bij zware rotatiemanipulaties.
Verouderde manipulatietechnieken, zoals bij de ‘tractie-rotatie-manipulatie’ bij de cyriaxmethode, kunnen eveneens gevaarlijk zijn . Omdat je het bloedvat op rek brengt en er dan een impuls aan geeft. Daarom worden deze niet meer uitgevoerd.
Is het een goed idee om zelf je nek of rug te kraken?
Mensen die last hebben van hun rug of nek, kraken soms talloze keren per dag hun eigen wervelkolom. Eenmaal je ermee begint, kan het soms verslavend werken. Je zoekt dwangmatig naar een krak om je beter te voelen.
Af en toe eens een krakje, kan geen kwaad. Maar doe je het enkele keren per dag, wordt het nadelig. Door telkens dezelfde eindposities op te zoeken, creëer je instabiliteit. Je rekt telkens aan je gewrichtskapsel en ligamenten.
Bovendien, zal je telkens gewrichtjes kraken die makkelijk loskomen, terwijl je diegenen die minder soepel zijn niet meeneemt.
In plaats van steeds op zoek te gaan naar een krak, kan je beter gerichte oefeningen doen. Door te trainen, kan je je wervelkolom sterker én soepeler maken . Zo kom je van het vervelende gevoel af, dat je nek of rug ‘vastzit’. Jezelf voortdurende kraken is dus geen goed idee.
Laat het aan je therapeut over, en zorg ervoor dat je je aan je oefenprogramma houdt.
Je kan makkelijk thuis oefeningen doen om jezelf sterker en soepeler te maken. Vijf minuten per dag en op enkele weken tijd maak je vooruitgang. Met een foamroller, kan je je oefeningenset uitbreiden, en zelf je ruggenwervels bewegen. Af en toe zal je zelfs een plopje horen, zonder dat je eraan moet wringen.
Bij wie kan ik hiervoor terecht?
Manueel therapeuten, fysiotherapeuten, osteopaten en chiropractors maken gebruik van manipulatietechnieken. Dit zijn dus allemaal ‘krakers’. Het verschil tussen deze disciplines vind je hier.
Hoe houdt jouw therapeut manipulaties veilig?
Een ervaren therapeut gebruikt geen kracht tijdens zijn manipulaties. De nadruk ligt op snelheid. Zo forceer je geen beweging op gewrichten waar je beter vanaf blijft. Wanneer je geen kracht gebruikt, gebeurt er in het slechtste geval … niets. Je hoort geen ‘krak’, en dat is ok.
Binnen de manuele therapie, zijn er verschillende methodes ontwikkeld die elk op hun manier een veilige methode van manipuleren hebben ontwikkeld.
Het klassieke Scandinavische model volgens Kaltenborn met de zogenaamde ‘locking-technieken’. Hiermee ‘vergrendel’ je het gedeelte van de wervelkolom dat niet wordt gemanipuleerd om het te beschermen.
De Engelse manier ,volgens Hartmann, gaat op een manier te werk. Hier ga je op het gewricht dat je wilt losmaken veel voorspanning opbouwen. Zo moet je geen gewrichten in een eindstand brengen en kan je veiliger manipuleren.
Moet ik gekraakt worden met rugpijn?
Dat is zeker niet altijd het geval. Een goed geschoolde manueel therapeut weet wanneer een manipulatie kan uitgevoerd worden en wanneer niet. Hij gebruikt veilige technieken, die geen schade berokkenen. Ook wanneer je veel schrik hebt, is het verstandig om niet te forceren. Vertel het gewoon aan je therapeut zodat deze daar rekening mee kan houden en alternatieve technieken gebruiken.
Een manipulatie of ‘kraken’ is maar zeer klein onderdeel van de technieken die een manueel therapeut gebruikt. Er bestaat een heel arsenaal aan mobilisatietechnieken om de beweging in een gewricht te versoepelen. Een gewricht moet kunnen rollen en glijden in verschillende richtingen. Het beweegt onder belasting, maar ook onder tractie. Voor al deze deelbewegingen zijn er specifieke mobilisatietechnieken.